วันที่ 17–18 พฤศจิกายน 2568 ดร.ปิ่นเพชร ดีล้อม ผู้อำนวยการสำนักวิทยาศาสตร์เพื่อการพัฒนาที่ดิน (สวด.) มอบหมายให้ กลุ่มวิจัยกายภาพดิน ให้การต้อนรับและถ่ายทอดองค์ความรู้แก่ นักวิทยาศาสตร์และเจ้าหน้าที่กลุ่มวิเคราะห์ดิน สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 (สพข.10) จังหวัดราชบุรี ในหัวข้อ “การวิเคราะห์ขนาดอนุภาคดิน (Soil Texture) ด้วยวิธี Sieving–Pipette Method”

เพื่อยกระดับความรู้และมาตรฐานการวิเคราะห์ดินในระดับพื้นที่

การดำเนินงานนี้ เป็นการดำเนินงานยกระดับมาตรฐานห้องปฏิบัติการ 13 แห่งของกรมพัฒนาที่ดิน อย่างต่อเนื่องตามโครงการพัฒนามาตรฐานการวิเคราะห์ดินฯ ปี 2569 ของ สวด.

วัตถุประสงค์ของการอบรม

การอบรมครั้งนี้มุ่งเน้นให้ผู้เข้าร่วมสามารถนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานจริง ได้แก่

เข้าใจหลักการจำแนกเนื้อดินอย่างถูกต้อง

ปฏิบัติขั้นตอนการร่อนดิน (Sieving) และการใช้ปิเปต (Pipette) ตามมาตรฐาน

สร้างความแม่นยำในการแปลผล เพื่อสนับสนุนงานบริการวิเคราะห์ดินและคำแนะนำแก่เกษตรกร

เนื้อหาและขั้นตอนสำคัญที่ได้ฝึกปฏิบัติ

ผู้เข้ารับการอบรมได้เรียนรู้ครบทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ โดยมีขั้นตอนสำคัญ ได้แก่

• เตรียมดินตัวอย่าง – ตากแห้ง บด และร่อนผ่านตะแกรง 2 มม.

• กำจัดอินทรียวัตถุด้วย H₂O₂ เพื่อให้ดินกระจายตัวได้ดี

• กระจายตัวของดิน (Dispersion) ด้วยสารละลาย Calgon (Sodium Hexametaphosphate)

• ร่อนแยกส่วนทราย (Sieving) ผ่านตะแกรง 0.053 มม.

• ตั้งกระบอกตกตะกอน (Sedimentation Cylinder) และปรับปริมาตรเป็น 1 ลิตร

• เก็บตัวอย่างด้วย Pipette ตามเวลา โดยอ้างอิงกฎของสตอกส์ (Stokes’ Law)

• อบแห้ง–ชั่งน้ำหนัก เพื่อหาปริมาณ sand / silt / clay

• คำนวณเปอร์เซ็นต์เนื้อดิน และจำแนกประเภทตาม Soil Texture Triangle

ตรวจยืนยันผลที่กลุ่มวิเคราะห์ดิน จ.ราชบุรี

หลังเสร็จสิ้นการอบรม เจ้าหน้าที่ได้นำตัวอย่างดินบางส่วนกลับไปวิเคราะห์ซ้ำที่

กลุ่มวิเคราะห์ดิน จังหวัดราชบุรี เพื่อ

เปรียบเทียบความสอดคล้องของผลวิเคราะห์

ยืนยันความถูกต้องของเทคนิคที่ได้ฝึกปฏิบัติ

ตรวจสอบว่าผลวิเคราะห์เป็นไปตามมาตรฐานของกรมพัฒนาที่ดิน

การอบรมครั้งนี้ช่วยเสริมศักยภาพนักวิทยาศาสตร์ส่วนภูมิภาคให้สามารถวิเคราะห์เนื้อดินได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ นำไปสู่การให้คำแนะนำที่มีประสิทธิภาพแก่เกษตรกรในพื้นที่

สวด. ยังคงมุ่งมั่นขับเคลื่อนมาตรฐานการวิเคราะห์ดินของประเทศ เพื่อสนับสนุนการเกษตรไทยให้พัฒนาอย่างยั่งยืน