ความเป็นมาของโครงการจัดพัฒนาที่ดิน
ตามพระราชประสงค์
(หนองพลับ –
กลัดหลวง)
เนื่องด้วยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
รัชกาลที่ 9 ทรงเห็นว่ามีราษฎรจำนวนมากขาดที่ดินทำกินเป็นของตนเอง ขณะเดียวกันราษฎรเหล่านี้ได้เข้าไปบุกรุกที่ดินของรัฐโดยพลการมากขึ้นทุกปี ซึ่งนอกจากจะเป็นการทำลายทรัพยากรของชาติแล้วยังไม่สามารถทำกินได้ตลอดไป จึงมีพระราชประสงค์ที่จะให้มีโครงการจัดพัฒนาที่ดินแบบใหม่ขึ้น พระองค์ทรงเลือกบริเวณพื้นที่ที่อาณาเขตติดต่อเป็นผืนเดียวกันใน
ตำบลหนองพลับ อำเภอหัวหิน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ตำบลห้วยทรายเหนือ อำเภอชะอำ และตำบล
กลัดหลวง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี เป็นแหล่งจัดและพัฒนาที่ดินให้กับราษฎรเข้าอยู่อาศัยและทำกินได้ชั่วลูกหลานในการนี้ได้ทรงมีรับสั่งให้
หม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี
ติดต่อกรมพัฒนาที่ดินให้เข้าดำเนินการสำรวจดิน จำแนกสมรรถนะที่ดิน รวมทั้งสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของราษฎรในท้องที่ดังกล่าว เมื่อปี
2513
จากผลการสำรวจของกรมพัฒนาที่ดิน
ปรากฏว่าสามารถดำเนินการให้เป็นไปตามพระราชประสงค์ได้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
จึงมอบให้กรมพัฒนาที่ดินเป็นเจ้าของเรื่องร่วมกับส่วนราชการอื่นๆ ทำการจัดสรรที่ดินที่พัฒนาแล้ว ให้ราษฎรเข้าอยู่อาศัยและประกอบอาชีพ
เพื่อให้ราษฎรมีรายได้และความเป็นอยู่ดีขึ้น โดยมีพระราชกระแสให้ดำเนินการ ดังนี้
1. ให้แบ่งพื้นที่ออกเป็น 2
ส่วน
ส่วนแรกพื้นที่มีความอุดมสมบูรณ์ดีเหมาะในการเพาะปลูก ให้จัดพัฒนาที่ดินให้ราษฎร ส่วนที่สองดินไม่เหมาะสมในการเพาะปลูก ให้พัฒนาเป็นที่เลี้ยงสัตว์
2.
ที่ดินที่พัฒนาแล้วและจัดสรรให้ราษฎรเข้าอยู่อาศัยและประกอบอาชีพนั้นมีพระราชประสงค์จะยังไม่ให้กรรมสิทธิ์ที่ดินแต่ให้สหกรณ์ดูแล
ทั้งนี้เพราะอาจมีนายทุนเข้าไปกว้านซื้อที่ดินจากราษฎรหรือในกรณีสมาชิกสหกรณ์เสียชีวิต และมีการแบ่งที่ดินให้ทายาท เป็นแปลงเล็กแปลงน้อย จะทำให้ผิดหลักการพัฒนาที่ดิน
อย่างไรก็ตามทายาทของสมาชิกสหกรณ์ที่เสียชีวิตสามารถทำกินไปได้ชั่วลูกหลาน
เมื่อกิจการสหกรณ์เจริญขึ้นให้จัดตั้งเป็นสหกรณ์อเนกประสงค์ ส่งเสริมสาธารณูปการในท้องที่
ตั้งโรงงานขนาดเล็กเพื่อแปรรูปผลิตผลให้เป็นสินค้าสำเร็จรูป
3.
ให้ราษฎรในโครงการฯ
เลือกคณะกรรมการขึ้น
ทำหน้าที่ปกครองดูแลการประกอบอาชีพให้บังเกิดผล โดยรับคำแนะนำทางวิชาการจากเจ้าหน้าที่ของส่วนราชการที่เกี่ยวข้องในงานแต่ละด้าน
4. ให้กันบริเวณโครงการฯ เนื้อที่ประมาณ 500
ไร่ เพื่อตั้งเป็นศูนย์โครงการจัดพัฒนาที่ดินฯ ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางประสานงานระหว่างราษฎรในโครงการฯ
กับส่วนราชการต่างๆ ช่วยเหลือราษฎรในโครงการฯ
ค้นคว้าทางวิชาการ
รวมทั้งผลิตพันธุ์พืชเพื่อสนับสนุนโครงการฯ และราษฎรในจังหวัดใกล้เคียง
5.
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ตั้งคณะกรรมการบริหารโครงการฯ
โดยมี หม่อมหลวงเดชสนิทวงศ์ องคมนตรีเป็นประธาน และต่อมาในระหว่างปี พุทธศักราช
2522-2537
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ ศาสตราจารย์ ดร.ประกอบ หุตะสิงห์
องคมนตรี
เป็นประธานคณะกรรมการบริหารโครงการฯ
และต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ พลอากาศเอกกำธน สินธวานนท์
องคมนตรี
เป็นประธานคณะกรรมการบริหารโครงการฯ
วัตถุประสงค์
1.
เพื่อนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ให้เกิดประโยชน์ในด้านการผลิตสูงสุด
2.
เพื่อส่งเสริมให้ราษฎรมีที่ดินทำกินและอยู่อาศัยตลอดไป
3.
เพื่อส่งเสริมให้ราษฎรรู้จักช่วยตนเองและได้ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ในทางที่เกิดประโยชน์แก่ตนเองและส่วนรวม ทั้งทางเศรษฐกิจและสังคม
-2-
ท้องที่ดำเนินการ
โครงการฯ นี้อยู่ในท้องที่ตำบลหนองพลับ อำเภอหัวหิน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ตำบลห้วยทรายเหนือ อำเภอชะอำ
และตำบลกลัดหลวง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี พื้นที่ประมาณ
65,000 ไร่ ได้แบ่งพื้นที่ดำเนินการออกเป็น 2
ส่วน
บริเวณที่มีความอุดมสมบูรณ์พอสมควรเหมาะสมแก่การเพาะปลูกจะนำมาจัดให้ราษฎรเข้าทำกินและอยู่อาศัย บริเวณที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำจะนำมาจัดให้แก่ราษฎรเพื่อการเลี้ยงปศุสัตว์ต่อไป
ระยะเวลาดำเนินการ
พื้นที่โครงการเดิมคือ บริเวณหมู่บ้านสหกรณ์ที่ 1-8
ที่มีความอุดมสมบูรณ์จัดให้ราษฎรเข้าทำกินและอยู่อาศัยตั้งแต่ปี 2515-2520
และในส่วนโครงการขยายหมู่บ้านสหกรณ์ที่
9-11
ดำเนินการจัดให้ราษฎรเข้าทำกินและอยู่อาศัยตั้งแต่ปี 2520-2523
ต่อจากนั้นโครงการฯ
ไม่ได้ดำเนินการจัดสรรที่ดินให้ราษฎรเข้าทำกินและอยู่อาศัยอีก เว้นแต่กรณีโครงการมีแปลงที่ดินว่างเนื่องจากสมาชิกถูกตัดสิทธิ์ เพราะการปฏิบัติผิดระเบียบโครงการฯ โครงการฯ จะจัดบุตรสมาชิกและราษฎรยากจนในพื้นที่ที่ผ่านการพิจารณาแล้ว
เข้าไปทำกินและอยู่อาศัยแทนสมาชิกที่ถูกตัดสิทธิ์
หลักการดำเนินการ
หลักการในการจัดที่ดินให้ราษฎรมีดังนี้
1.
ที่ดินที่อุดมสมบูรณ์จะจัดให้สมาชิกโครงการเข้าทำกินและอยู่อาศัย
ส่วนที่ดินที่ไม่สมบูรณ์จะพัฒนาเป็นทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์
2. ที่ดินที่พัฒนาแล้วจะจัดให้สมาชิกโครงการ ครอบครัวละ
20 - 25 ไร่ โดยเป็นที่อยู่อาศัยและประกอบอาชีพ
และจะให้มีรายได้สุทธิเฉลี่ยครอบครัวละไม่ต่ำกว่า 12,000.-บาท
ต่อปี
3.
ไม่ให้กรรมสิทธิ์ในที่ดิน
แต่ให้ถือครองได้ชั่วลูกหลาน
4.
ให้มีคณะกรรมการสมาชิก
เพื่อปกครองกันเอง
5.
ผู้ที่เป็นสมาชิกโครงการฯ
จะต้องเป็นสมาชิกสหกรณ์และการดำเนินงานสหกรณ์ในรูปสหกรณ์อเนกประสงค์
6.
จัดให้มีหมู่บ้านประมาณ
70-100 ครอบครัว โดยมีที่อยู่อาศัยเป็นกลุ่มรวมกัน มีแปลงทำกินอยู่บริเวณรอบๆ แต่ไม่ห่างที่อยู่อาศัยเกิน 3
กิโลเมตร
7.
กันที่ดินไว้เพื่อเป็นป่าของโครงการฯ
20 เปอร์เซ็นต์ ของเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 13,000
ไร่
ตามระเบียบของคณะกรรมการจัดที่ดินแห่งชาติ
8.
มีศูนย์โครงการฯ สังกัดกรมพัฒนาที่ดิน
เพื่อเป็นศูนย์กลางดำเนินงานการติดต่อของสมาชิกและส่วนราชการอื่นๆ
วิธีการดำเนินการ มีดังนี้
1.
กรมพัฒนาที่ดินในฐานะเจ้าของเรื่อง
จะเป็นผู้กำหนดเป้าหมาย
และแผนการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์
2.
ดำเนินการพัฒนาที่ดิน เช่น การเปิดป่า
ปรับพื้นที่และไถพรวนในปีของการดำเนินการ
3.
ดำเนินการจัดสร้างถนน บ่อน้ำ ระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ
4.
แบ่งพื้นที่ตามขนาดของแปลงตามที่กำหนด
ตามแผนผังของหมู่บ้านสหกรณ์
5.
ดำเนินการรับสมัครและคัดเลือกราษฎรเข้าเป็นสมาชิกโครงการ จัดสรรที่ดินให้อยู่อาศัยและทำกิน
6.
จัดหาแหล่งน้ำให้สมาชิกโครงการฯ
รวมทั้งสถานีอนามัย
และโรงเรียน ฯลฯ
-3-
ผู้ดำเนินการ
เป็นโครงการที่มีการปฏิบัติงานร่วมกันหลายฝ่าย
โดยมีกรมพัฒนาที่ดินเป็นศูนย์กลางการประสานงาน
มีคณะกรรมการบริหารงานโครงการจัดพัฒนาที่ดินฯ ตามพระราชประสงค์ เป็นผู้กำหนดนโยบาย และติดตามการปฏิบัติงาน คณะกรรมการซึ่งประกอบด้วย หัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง คือ
กรมพัฒนาที่ดิน
สำนักราชเลขาธิการ
กรมส่งเสริมการเกษตร
กรมป่าไม้ กรมชลประทาน สำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบท กรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมพัฒนาชุมชน
กรมปศุสัตว์ สำนักงบประมาณ กองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดเพชรบุรี ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ธนาคารกรุงไทย
จำกัด และบุคคล ได้แก่
หม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี นายบัว ศาลิคุปต์
นายจาด อุรัสยะนันท์ ดร.บรรเจิด
พลางกูร
และผู้แทนกรมพัฒนาที่ดิน
เป็นกรรมการ และเลขานุการ
ในระดับผู้บริหารงานในท้องที่ คณะกรรมการบริหารโครงการฯ ได้มีคำสั่งแต่งตั้งอนุกรรมการขึ้น 3
คณะ คือ คณะอนุกรรมการดำเนินการโครงการฯ อำเภอหัวหิน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
คณะอนุกรรมการดำเนินการโครงการฯ
อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี โดยมีปลัดจังหวัดเป็นประธาน และมีนายอำเภอท้องที่เป็นรองประธาน อนุกรรมการประกอบด้วย ผกก.สอ.ตชด.ค่ายนเรศวร ผู้แทนกรมปศุสัตว์ ผู้แทนกรมป่าไม้ เร่งรัดพัฒนาชนบทจังหวัด เกษตรจังหวัด สารวัตรใหญ่สถานีตำรวจภูธรในท้องที่ หัวหน้าโครงการจัดพัฒนาที่ดินฯ ตามพระราชประสงค์ เป็นอนุกรรมการ และเลขานุการ
คณะอนุกรรมการนี้
มีอำนาจหน้าที่ดำเนินการรับสมาชิก
หรือให้สมาชิกออกจากโครงการฯ
คัดเลือกคณะกรรมการสมาชิกเป็นที่ปรึกษา
และให้ข้อเสนอแนะ
รวมทั้งพิจารณาแก้ไขปัญหาต่าง ๆ
ประสานงานและดำเนินการอื่นๆ
เพื่อให้โครงการสำเร็จตามวัตถุประสงค์
ต่อมาเนื่องจากการมีการปฏิบัติผิดระเบียบของสมาชิก
คณะอนุกรรมการดำเนินการโครงการฯ
จึงได้พิจารณาแต่งตั้งคณะกรรมการทำงานโครงการในแต่ละท้องที่ขึ้น 3 คณะ
เพื่อเร่งรัดติดตามตรวจสอบการปฏิบัติผิดระเบียบของสมาชิกให้อยู่ในระเบียบ
สรุปจำนวนสมาชิกเป็นรายหมู่บ้าน ปี พ.ศ. 2558
ดังนี้
หมู่บ้านสหกรณ์ที่ จำนวนสมาชิก (ครอบครัว)
1 105
2 85
3 85
4 21
5 84
6 93
7 42
8 48
9 88
10 75
11 40
